Trudna decyzja
Wycofanie z przedsiębiorstwa kapitału zaangażowanego przez fundusz oraz realizacja zysku lub ewentualne zamknięcie swojej pozycji finansowej ze stratą, to ostatni etap cyklu inwestycyjnego venture capital. Podstawowym problemem firm z kapitałem udziałowym rozpatrującym wycofanie swoich lokat jest sposób wyceny przedsiębiorstwa z którego zabierany kapitał ma zostać zbyty. Umowa tworzona w momencie wnoszenia kapitału do firmy powinna uwzględniać procedurę wyjścia oraz sposób wyceny przedsiębiorstwa. Zasadniczo przyjmuje się, że bez względu na sposób wyjścia z inwestycji w przedsiębiorstwie należy przeprowadzić zmiany, który dostosują jego prawno-ekonomiczną strukturę do ogólnie akceptowanych standardów. Odnosi się to do redukowania liczby różnego rodzaju instrumentów finansowych powstałych na potrzeby prawidłowego przeprowadzania procedury zakupu akcji przez fundusz. W przypadku wyjścia z inwestycji te mechanizmy nie są przydatne, a w niektórych przypadkach mogą nawet tworzyć na tym etapie pewne bariery prawne.
Fundusz inwestycyjny co to jest?
Różne metody wyjścia
W powszechnie przyjętym schemacie rynkowym zamykania inwestycji typu venture capital wyróżnia się pięć podstawowych metod wyjścia. Każda z nich wynika z decyzji podjętych przez fundusz lub przedsiębiorstwo w oparciu o analizę bieżącej sytuacji inwestycji lub wynikające z podpisanej na początku współpracy umowy.
Większość wyjść z inwestycji realizuje się poprzez sprzedaż firmy. Ta droga pozwala najczęściej uzyskać najlepszą cenę, często znacznie przekraczającą stawkę otrzymaną za wprowadzenie jej na rynek publiczny. Decyzja o tej formie wyjścia zazwyczaj zapada już na wstępie negocjacji inwestycyjnych i jest zagwarantowana poprzez podpisanie z potencjalnym nabywcą listu intencyjnego lub umowy przedwstępnej, która określa ewentualny termin transakcji i sposób wyceny akcji. Głównym motywem wykupu akcji przez przedsiębiorstwa jest chęć uzyskania dostępu do nowej technologii, możliwość wyeliminowania konkurencji i zwiększenie swojego udziału w rynku oraz wzbogacenie asortymentu oferowanych produktów. Naturalnym niebezpieczeństwem związanym ze sprzedażą akcji konkurencji z danej branży, to ryzyko utraty przewagi rynkowej. Dzieje się tak, gdy branżowy konkurent rezygnuje z zakupu akcji w trakcie przeprowadzania procesu wyceny i fundamentalnej analizy konkretnego przedsiębiorstwa po zapoznaniu się z tajemnicami handlowymi.
Inna forma wyjścia
Dość rzadko spotykaną formą wyjścia z inwestycji jest wykupienie udziału inwestora finansowego przez zarząd firmy lub właścicieli. Zazwyczaj ani właściciel, ani zarząd przedsiębiorstwa nie są w stanie zapewnić inwestorowi oczekiwanego zwrotu na inwestycji. Wynika to z ograniczeń jakimi są małe zasoby kapitałowe menadżerów. Oczywiście, tego typu transakcje można finansować za pomocą kredytu bankowego lub innej formy pożyczki.
Refinansowanie, czyli odkupienie udziału inwestora finansowego przez zupełne innego inwestora
(najczęściej instytucjonalnego). Ta forma wyjścia pojawia się w przypadku, gdy właściciele przedsiębiorstwa nie są skłonni dokonać zakupu całości firmy, a wprowadzenie jej na publiczny rynek może nie być możliwe.
Wprowadzenie na giełdę lub inny sposób obrotu publicznego jest bardzo często spotykaną formą wyjścia z inwestycji. Zazwyczaj akceptują ją wszyscy akcjonariusze. To rozwiązanie szczególnie korzystne w przypadku osiągania przez firmę dużej dynamiki wzrostu. Warto barć tutaj pod uwagę takie czynniki jak stan oraz tendencje rynku giełdowego. Sprzedaż akcji za pomocą giełdy gwarantuje obiektywną rynkową wycenę i zapewnia wszystkim akcjonariuszom dużą płynność. Nie da się ukryć, że wprowadzenie akcji do obrotu publicznego wpływa na podniesienie prestiżu firmy i stwarza szersze możliwości dla pozyskania kolejnych funduszy na rozwój.
Niepożądana metoda wyjścia z inwestycji to tak zwane wyjście przymusowe. Chodzi o likwidację przedsiębiorstwa. Inwestor, o ile to możliwe, stara się zapobiec takiej sytuacji. Tego typu rozwiązanie stosuje się, gdy suma wartości aktywów firmy sprzedawanych osobno (budynki, urządzenia, ziemia) jest dużo większa niż przedsiębiorstwo wyceniane jako całościowy organizm.
Podsumowując, sposoby wyjścia z inwestycji w większości przypadków omawia się w początkowej fazie współpracy i są one jasno określone w umowie. Czasem jednak, w obliczu nieprzewidzianych sytuacji rynkowych lub innych problemów dochodzi do renegocjacji warunków umowy, wybierając rozwiązanie satysfakcjonujące wszystkie strony.
Grunt to dojść do porozumienia przez obie strony.